ادعای بنزین ۱۵۰۰ تومانی چقدر شدنی است؟
دروغ هایی آغشته به بوی بنزین
«طرح ما برای اصلاح درحوزه انرژی خانوار است که هم شامل برق و گاز و بنزین میشود و هم قیمتها هیچ تغییری نمیکند حتی قیمت سههزار تومان بنزین به 1500تومان برمیگردد و ما به ازای آن با طرح و ایدهای که داریم مردم سود میکنند.» این بخشی از اظهارات علیرضا زاکانی نامزد انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم است.
به گزارش پترو رویداد، اظهاراتی در مورد قیمت بنزین موجب شد که پس از طرح آن نهتنها کارشناسان بلکه بسیاری از مردم نسبت به آن واکنش نشان دادند.
ناترازی بنزین بعداز برق، آب و گاز یکی از چالشهای دولت چهاردهم خواهد بود. حتی در برنامه هفتم توسعه هم یک فصل کامل برای ناترازی انرژی در نظر گرفته شده است. افزایش تقاضا برای بنزین در دوسال گذشته باعث واردات بنزین شده است.سال گذشته بنا به روایت مالک شریعتی نماینده پیشین مجلس، یکمیلیارد دلار بنزین وارد شد و برای سال جاری هم پیشبینی شده که ۸۰هزار میلیارد تومان از منابع بودجهای کشور برای واردات بنزین و گازوئیل اختصاص یابد.
واردات بنزین در شرایطی اتفاق افتاده است که تا سال ۱۴۰۰ ایران صادرکننده بنزین بود و پالایشگاه ستاره خلیجفارس سود زیادی از صادرات بنزین به دست میآورد، این در حالی است که از سال ۱۴۰۱ به تدریج صادرات کاهش یافت و در سال ۱۴۰۲ با رکوردزنی مصرف بنزین به ۱۴۲میلیون لیتر در روز، پای واردات به کشور باز شد.در سال ۱۴۰۲ رکورد مصرف با ۱۵۲میلیون لیتر در روز شکسته شد و دولت رسما واردکننده بنزین شد؛موضوعی که باعث تذکر مقام معظم رهبری به وزارت نفت شد.
در شرایطی که وضعیت بنزین دچار ناترازی است، برخی نامزدهای ریاستجمهوری با وعدههای نشدنی و رویافروشی قصد در جلب آرای مردم را دارند، این در حالی است که واقعیتها خلاف این گفتهها را نشان میدهد.
اظهارات علیرضا زاکانی درباره کاهش قیمت بنزین در شرایطی مطرح شده که دولت امسال در بودجه ۸۰هزار میلیارد تومان برای واردات بنزین وگازوئیل درنظر گرفته است. کارشناسان میگویند طرح آقای زاکانی هرچه که باشد، قطعا با توجه به توان کشور برای تولید بنزین نمیتواند معجزه کند و آنچه او گفته همانند دنده معکوس در بزرگراه است.
این مغزهای اقتصادی از کجا پیدا میشوند؟
سیدمهدی حسینی، معاون اسبق وزیر نفت در روابط بینالملل و کارشناس انرژی درباره اظهارات اخیر علیرضا زاکانی به «جهانصنعت» گفته: بحث ناترازی بنزین فقط به مصرف مردم برنمیگردد. درست است که مصرف هم بالاست ولی تنها دلیل ناترازی این نیست. حالا عدهای فرصتطلب هم به دلیل بحثهای انتخاباتی و اخذ چهاررای بیشتر از نصف کردن قیمت بنزین حرف میزنند، حال آنکه هیچ یک کارشناسی شده نیست. وی افزود: آنچه در کشور اتفاق افتاده این است که ما کاملا در خلاف جهت روشهای تجربه شده متداول دنیا در ساختار مصرف بنزین ، گازوییل و سوخت ماشینهایمان عمل میکنیم. اصولا درکشورهای موفق و پیشرفته روش کار به این صورت است که خودرو را بسیار ارزان میفروشند. این مساله باعث میشود که ماشینهای کهنه به سرعت از رده خارج شده تا با روشهای مختلفی مثل ذوب شدن مجدد در خط تولید قرار بگیرد.حسینی تصریح کرد: خودروی نو دو خاصیت دارد؛ اول اینکه بهروز است و میزان مصرف آن تا حد توان کاهش یافته و دوم اینکه تکنولوژیهای روز در آن به کار برده شده است. در حالی که امروز ما در خیابانهایمان شاهد پیکان سال ۱۳۴۸ هم هستیم. این باعث میشود که حدود نصف بنزین بیهوده مصرف شود. از طرف دیگر این خودروهای قدیمی و پرمصرف محیط زیست را هم به شدت آلوده میکنند. درواقع ما باید به طور کلی ساختار تولید خودرو را تغییر دهیم و باید حداقل یک رقابتی میان خودروسازان ایرانی ایجاد شود مثل چین که امروز شاهدیم در صنعت خودرو به چه پیشرفتهایی دست پیدا کرده تا شاهد بالاترین حد کیفیتی خودروها باشیم.این کارشناس انرژی با بیان اینکه درحالی که ما خودرو را به شدت گران کردهایم، کسی توان تغییر خودروی خود را ندارد، گفت: وقتی خودرو گران باشد ما هم مجبور میشویم خودروی قدیمی خود را نگه داریم چون پول خرید خودروی جدید را نداریم. به همین دلیل خودروهای قدیمی و پرمصرف در خیابانها رو به افزایش هستند و محیطزیست را به قدری آلوده کردهاند که در تهران تعداد روزهای غیرآلوده را باید بشماریم. حال آنکه این کار در جهان متداول نیست. از طرف دیگر در دنیا برای ایجاد تعادل، بنزین را خیلی گران در اختیار مردم میگذارند. مثلا در اروپا بنزین و خدمات بعد از فروش همچون تعمیرات و… بسیار گران است. در مقابل سیستمهای عمومی آنها بسیار خوب و مناسب است که مردم ترجیح میدهند بنزین گران را مصرف نکنند و از وسایل عمومی استفاده کنند. از آن طرف میبینیم که سیستمهای عمومی ما از اتوبوس گرفته تا مترو و تاکسی هیچ سامانی ندارد و درست نیست.قائم مقام سابق شرکت نفت بیان کرد ما خودرویی را که باید ارزان باشد گران میکنیم و بنزینی که باید گران باشد، وعده نصف کردن قیمتش را میشنویم. حتی این بنزینی که همه معتقدند اینقدر ارزان است و یارانه میلیاردی به آن تعلق گرفته که مصرفش بالا رفته را هم میخواهند ارزانتر کنند. من نمیدانم این مغزهای اقتصادی از کجا پیدا میشوند که تازه قصد دارند مملکت را هم اداره کنند.حسینی گفت: درکل سیاستهای ما در موضوع بنزین سیاستهای درستی نیست و این مسائل است که باعث مصرف بالا میشود. راه حل، اصلاح قیمت خودرو و بنزین و سیستم حملونقل عمومی کشور است نه ارزان کردن بنزین.